Inhoud
- Grondwaterregimes en stijghoogten
- Doorlatendheden
- Grondwaterkwaliteit algemeen
- Zoet en zout grondwater
- Grondwaterkwaliteit en nutriënten in relatie tot oppervlaktewater
- Geochemische karakterisatie van de ondergrond
- Bemesting van grondwater & ondergrondse processen
- Achtergrondconcentraties
- Monitoring van grondwaterkwaliteit
- Opkomende stoffen en microverontreinigingen in grondwater
Grondwaterregimes en stijghoogten
Berendrecht, W.L., F.C. van Geer (2016). A dynamic factor modeling framework for analyzing multiple groundwater head series simultaneously, Journal of Hydrology, Volume 536, p 50-60, ISSN 0022-1694
Van Geer F.C., W.L. Berendrecht (2015). Meervoudige tijdreeksmodellen en de samenhang in stijghoogtereeksen, Stromingen 21(3), 2-15, p 25-36.
Retike, I., J. Bikše, A. Kalvans, A. Delina, Z. Avotniece, W.J. Zaadnoordijk, M. Jemeljanova, K. Popovs, A. Babre, A. Zelenkevics, A. Baikovs (2022). Rescue of groundwater level time series: How to visually identify and treat errors. Journal of Hydrology, https://doi.org/10.1016/j.jhydrol.2021.127294; correction: https://doi.org/10.1016/j.jhydrol.2022.127563
Seidenfaden, I.K., M. Mansour, H. Bessiere, D. Pulido-Velazquez, A. Højberg, K. Atanaskovic Samolov, L. Baena-Ruiz, H. Bishop, B. Dessì, K. Hinsby, N.H. Hunter Williams, O. Larva, L. Martarelli, R. Mowbray, A.J. Nielsen, J. Öhman, T. Petrovic Pantic, A. Stroj, P. van der Keur, W.J. Zaadnoordijk (2023) Evaluating recharge estimates based on groundwater head from different lumped models in Europe. Journal of Hydrology: Regional Studies, doi:10.1016/j.ejrh.2023.101399.
Zaadnoordijk, W.J., S.A.R. Bus, A. Lourens, W.L. Berendrecht (2019). Automated Time Series Modeling for Piezometers in the National Database of the Netherlands. Groundwater, Volume 57, No. 6, p 834-843. https://doi.org/10.1111/gwat.12819
Zaadnoordijk, W.J., A. Lourens (2019) Groundwater dynamics in the aquifers of the Netherlands. TNO-rapport TNO 2019 R12031, TNO Geologische Dienst Nederland, Utrecht.
Zaadnoordijk, W.J., A. Lourens, J. Hettelaar (2021) Kaarten met grondwaterisohypsen in de provincie Utrecht 2009-2020. TNO-rapport TNO 2021 R10281, TNO Geologische Dienst Nederland, Utrecht.
Zaadnoordijk, W.J. (2022). Visualization of groundwater monitoring in context of geology and meteorology to produce relevant information. Poster 134 at International conference GW-SDG2022 Paris France 18-20 May 2022.
Grondwaterregimes en stijghoogten
Buma, J.T., S.A.R. Bus, R. Harting, W.J. Zaadnoordijk (2021) Karakterisering van de doorlatendheid van de ondiepe ondergrond van Noord-Nederland, TNO-rapport TNO-R10310, TNO Geologische Dienst Nederland, Utrecht.
Martijn D. van Leer, Willem Jan Zaadnoordijk, Alraune Zech, Jasper Griffioen, M.F.P. Bierkens (2023) Estimating hydraulic conductivity correlation lengths of an aquitard by inverse geostatistical modelling of a pumping test. Hydrogeology Journal, doi:10.1007/s10040-023-02660-3
Grondwaterkwaliteit algemeen
Graf Pannatier, E., H.P. Broers, P. Venema en G. van Beusekom (2000). A new process-based hydro-geochemical classification of groundwater. Application to the Netherlands national monitoring system. TNO-rapport NITG 00-143-B.
Zoet en zout grondwater
Post, V. (2004). De oorsprong van het brakke en zoute grondwater in het Nederlandse kustgebied. Stromingen, 10(2), 51-61.
Stuurman, R., Essink, G. O., Broers, H. P., & van der Grift, B. (2006). Monitoring zoutwaterintrusie naar aanleiding van de Kaderrichtlijn Water" verzilting door zoutwaterintrusie en chloridevervuiling". TNO Bouw en Ondergrond.
Stuyfzand, P. J., & Stuurman, R. J. (1995). Elf verschillende bronnen van verzilting van grondwater in Nederland. H2O, 722-724.
Grondwaterkwaliteit en nutriënten in relatie tot oppervlaktewater
Rozemeijer, J. C., & Broers, H. P. (2007). The groundwater contribution to surface water contamination in a region with intensive agricultural land use (Noord-Brabant, The Netherlands). Environmental Pollution, 148(3), 695-706
Van der Grift, B., G. Janssen, J. Verkaik en D. Hendriks (2012). NHI-waterkwaliteit, Interactie grondwater-oppervlaktewater, rapport 1205735-000, Deltares.
Van der Grift, B. G. Janssen & J. Verkaik (2012). 3D-landelijke modellering van grondwaterkwaliteit met NHI 2.2. H2O 18:38-41. Van der Grift et al. H2O 2012
Van der Grift, B., Rozemeijer, J. C., Griffioen, J., & van der Velde, Y. (2014). Iron oxidation kinetics and phosphate immobilization along the flow-path from groundwater into surface water. Hydrology and Earth System Sciences, 18, 4687-4702.
Yu, L., Rozemeijer, J., Van Breukelen, B. M., Ouboter, M., Van Der Vlugt, C., & Broers, H. P. (2018). Groundwater impacts on surface water quality and nutrient loads in lowland polder catchments: monitoring the greater Amsterdam area. Hydrology & Earth System Sciences, 22(1).
Yu, L., Rozemeijer, J. C., Van Der Velde, Y., van Breukelen, B. M., Ouboter, M., & Broers, H. P. (2019). Urban hydrogeology: Transport routes and mixing of water and solutes in a groundwater influenced urban lowland catchment. Science of the Total Environment, 678, 288-300.
Geochemische karakterisatie van de ondergrond
Broers, H. P., Griffioen, J., & Buijs, E. A. (1994). Relaties tussen grondwatersamenstelling en sedimentsamenstelling voor 5 putlocaties van het provinciaal grondwaterkwaliteitsmeetnet van Noord-Brabant: een studie naar de reactiviteit en buffercapaciteit van ongeconsolideerde sedimenten uit de verzadigde zone. Instituut voor Grondwater en Geo-Energie.
Fest, E. P., Temminghoff, E. J., Griffioen, J., Van Der Grift, B., & Van Riemsdijk, W. H. (2007). Groundwater chemistry of Al under Dutch sandy soils: effects of land use and depth. Applied geochemistry, 22(7), 1427-1438.
Griffioen, J., Vermooten, S., & Janssen, G. (2013). Geochemical and palaeohydrological controls on the composition of shallow groundwater in the Netherlands. Applied geochemistry, 39, 129-149.
Griffioen, J., Klaver, G., & Westerhoff, W. E. (2016). The mineralogy of suspended matter, fresh and Cenozoic sediments in the fluvio-deltaic Rhine–Meuse–Scheldt–Ems area, the Netherlands: An overview and review. Netherlands Journal of Geosciences, 95(1), 23-107.
Stuyfzand, P. J., Griffioen, J., & Broers, H. P. (1997). Chemisch onderzoek aan grond-monsters uit waterwingebieden: over het waarom, hoe en de toekomst. H2O, 30, 9-13.
Van Helvoort, P. J., Broers, H. P., Schipper, P., & Appelo, C. (2000). Zware metalen in het grondwater: pyrietoxidatie en desorptie Resultaten geochemisch modelonderzoek Oostrum. H2O, (24), 15-22.
Bemesting van grondwater & ondergrondse processen
Broers, H. P., & van der Grift, B. (2004). Regional monitoring of temporal changes in groundwater quality. Journal of Hydrology, 296(1-4), 192-220.
Broers, H. P. (2004). Nitrate reduction and pyrite oxidation in the Netherlands. Nitrate in groundwaters, IAH Selected papers on hydrogeology. AA Balkema, Leiden, the Netherlands, 141-149.
Griffioen, J., & Hoogendoorn, J. H. (1993). Infiltratiedieptes van diffuse, agrarische verontreinigingen in het grondwater in Salland: controle door hydrogeochemie en hydrogeologie. Instituut voor Grondwater en Geo-Energie TNO (IGG).
Griffioen, J., & Broers, H. P. (1999). Bemesting van het grondwater. Het lot van nutrienten in de ondergrond.
Schipper, P. N. A. M., Appelo, C. A. J., van Helvoort, P. J., & Broers, H. P. (2000). Zware metalen in het grondwater: pyrietoxidatie en desorptie (2). Resultaten geochemisch modelonderzoek Oostrum. H2O, 33, 19-22.
Visser, A., Broers, H. P., Van der Grift, B., & Bierkens, M. F. P. (2007). Demonstrating trend reversal of groundwater quality in relation to time of recharge determined by 3H/3He. Environmental Pollution, 148(3), 797-807.
Visser, A., Broers, H. P., Heerdink, R., & Bierkens, M. F. (2009). Trends in pollutant concentrations in relation to time of recharge and reactive transport at the groundwater body scale. Journal of Hydrology, 369(3-4), 427-439.
Zhang, Y. C., Slomp, C. P., Broers, H. P., Passier, H. F., & Van Cappellen, P. (2009). Denitrification coupled to pyrite oxidation and changes in groundwater quality in a shallow sandy aquifer. Geochimica et Cosmochimica Acta, 73(22), 6716-6726.
Achtergrondconcentraties
Griffioen, J., Passier, H. F., & Klein, J. (2008). Comparison of selection methods to deduce natural background levels for groundwater units. Environmental science & technology, 42(13), 4863-4869.
Monitoring van grondwaterkwaliteit
Broers, H. P. (2004). The spatial distribution of groundwater age for different geohydrological situations in the Netherlands: implications for groundwater quality monitoring at the regional scale. Journal of Hydrology, 299(1-2), 84-106.
Broers, H. P. (2002). Strategies for regional groundwater quality monitoring. Nederlandse Geografische Studies 306.
Griffioen, J., Houthuesen, Y., & Vink, B. (1997). Een geochemische, procesmatige interpretatie van het landelijk meetnet grondwaterkwaliteit. H2O, 579-582.
Kivits, T., Broers H.P., & Van Vliet M.E. (2019). Dateren grondwater van het KRW-meetnet Zand-Maas. Inzicht in de toestand en trends van 12 indicatoren van de grondwaterkwaliteit. TNO-Rapport 2019 R11224.
Kivits T., Broers H.P., & Van Vliet M.E. (2019). Dateren grondwater van het Provinciaal Meetnet Grondwaterkwaliteit Noord-Brabant. Inzicht in de toestand en trends van 12 indicatoren van de grondwaterkwaliteit. TNO-rapport 2019 R11094.
Van der Grift, B., Rozemeijer, J., Van Vliet, M., & Broers, H. P. (2004). De kwaliteit van het grondwater in de provincie Noord-Brabant. Rapportage over de toestand van 2003 en trends in de periode 1992 t/m 2003. TNO-NITG, rapportno. NITG 04-206-B.
Van der Grift, B., Van Vliet, M., Rozemeijer, J., & Broers, H. P. (2005). Trendmeetronde 2004 provinciaal meetnet bodem- en grondwaterkwaliteit, TNO-rapport NITG 05-132-A.
Van Vliet, M. E., Vrijhoef, A., Boumans, L. J. M., & Wattel-Koekkoek, E. J. W. (2010). De kwaliteit van ondiep en middeldiep grondwater in Nederland: In het jaar 2008 en de verandering daarvan in 1984-2008. RIVM rapport 680721005.
Visser, A., H.P. Broers, A.W. Vonk & B. Veldstra (2012). Verbetering grondwaterkwaliteit aangetoond door leeftijdsbepalingen. H2O 23:29-32.
Opkomende stoffen en microverontreinigingen in grondwater
Bunting, S. Y., Lapworth, D. J., Crane, E. J., Grima-Olmedo, J., Koroša, A., Kuczyńska, A., Mali, N., Rosenqvist, L., Van Vliet, M.E., Togola, A. & Lopez, B. (2021). Emerging organic compounds in European groundwater. Environmental Pollution, 269, 115945. https://doi.org/10.1016/j.envpol.2020.115945
Kivits, T., Broers, H. P., Beeltje, H., Griffioen, J., & van Vliet, M. (2017). Antibiotica in grondwater onder intensieve veehouderijgebieden. Water Matters-kennismagazine voor waterprofessionals, 8-11.
Kivits, T., Broers, H. P., Beeltje, H., Van Vliet, M., & Griffioen, J. (2018). Presence and fate of veterinary antibiotics in age-dated groundwater in areas with intensive livestock farming. Environmental Pollution, 241, 988-998. https://doi.org/10.1016/j.envpol.2018.05.085
Mehrtens A, T. Licha, H.P. Broers and V. Burke (2020). Tracing veterinary antibiotics in the subsurface. A long-term field experiment with spiked manure. Environmental Pollution 265:114930.